Trendyol‘un 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. ve 6. maddelerinin ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla Rekabet Kurulu, ilgili firma için ön araştırma yapılmasına karar vermişti. Araştırma sonrasında dün itibariyle Trendyol hakkında geçici tedbir kararı alındı.
Trendyol’un pazaryerinde satış yapan satıcılar arasında listeleme ayrımcılığı yaptığı tespit edilmesinin ardından, 4054 sayılı Kanun’un 9.maddesine istinaden geçici tedbir kararı verildi.
Algoritmalarda Haksız Rekabet Düzenlemesi
Rekabet Kurulu’nun yayımladığı rapora göre Trendyol, kendi markaları olan TrendyolMilla, TrendyolMan ve TrendyolKids gibi markalarını, aynı platform üzerinde kendi ürünlerine haksız avantaj sağlayacak şekilde listeleme algoritmasına müdahale ettiği, kendi markalarını pazarlama stratejisi oluşturmak için pazaryerinden elde ettiği verileri kullandığı tespit edildi.
3. Taraf satıcıların satışlarına aracılık ettiği ve yine bu satıcıların ürünlerinin listelenmesi, arama sonuçları ve reklamlar gibi sıralama sonuçlarında ayrımcılık yaptığı tespit edildi.
Rekabet Kurulu Kararı
Bu deliller ile birlikte, çok kategorili pazaryeri platformları pazarında Trendyol’un, özellikle son yıllarda, başta moda olmak üzere, tüm kategorilerde önemli pazar payı elde ettiği dikkate alındığında söz konusu uygulamaların nihai karara kadar ciddi ve telafi olunamayacak zararlar doğurma ihtimalini haiz olduğundan 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesi çerçevesinde geçici tedbir alınmasına karar verilmiştir.
Bu kapsamda, Trendyol’un, algoritma ve kodlama aracılığıyla yapılan müdahaleler de dâhil olmak üzere kendi ürünlerini kayırmaya, satıcılar arasında ayrımcılık yapmaya ve pazaryeri faaliyetlerinden elde ettiği verileri kendi markaları lehine paylaşımına ve kullanımına yönelik tüm davranışlardan kaçınması ve bu kararların denetlenebilirliğini teminen gerekli her türlü teknik, idari ve organizasyonel tedbirleri alması gerektiğine karar verilmiştir.
Satıcılar Haksız Rekabetten Şikayetçiydi
Sosyal medya üzerinde oluşturulmuş e-ticaret gruplarında konuyla alakalı birçok yazı bulunuyordu. Biz de ilgili paylaşımlara sıklıkla şahit olmuş idik. Satıcıların satışlarını artırmak amacıyla Trendyol üzerinden binlerce liralık reklam çalışmaları yapmasına rağmen ürünlerinin kategori ve arama sayfalarında listelenmediği dile getirildi.
Elde Edilen Verileri Kendi Lehine Kullanılıyordu
Trendyol’un, pazaryeri genelinde elde edilen verileri kendi markalarının pazarlama stratejisinde kullandığı tespit edildi.
Elde edilen veriler nelerdir?
Müşterilerin, pazaryeri satıcılarından yapmış oldukları alışveriş alışkanlıkları, kampanyalarda satıcıların satış stratejisi ve ürün deneyimleri gibi satışı artırmaya yönelik birçok detayın kullanılması.
Trendyol’a Şimdi Ne Olacak?
Rekabet Kurulu, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 9.Maddesine kapsamında geçici tedbir uygulamasına ilişkin açıklamasında Trendyol’a ait kararlarını şöyle açıklıyor.
- Pazaryeri faaliyeti kapsamında, kendi ekonomik bütünlüğü altında yer alan diğer ürün ve hizmetlerine yönelik, rakiplerine karşı avantaj sağlayacak nitelikte, algoritma ve kodlama aracılığıyla yapılan müdahaleler de dâhil olmak üzere her tür eylem davranış ve uygulamalarına son vermesi ve soruşturma sürecinin devamında da bu davranışlardan kaçınması,
- Pazaryeri faaliyetinden elde edilen ve üretilen her türlü verinin, kendi ekonomik bütünlüğü altında yer alan diğer ürün ve hizmetleri için paylaşımını ve kullanımını durdurması ve soruşturma sürecinin devamında da bu davranışlardan kaçınması,
- Pazaryerinde satış yapan satıcılar arasında ayrımcılık doğuracak nitelikte algoritma ve kodlama aracılığıyla yapılan müdahaleler de dâhil olmak üzere her tür eylem davranış ve uygulamalarına son vermesi ve soruşturma sürecinin devamında da bu davranışlardan kaçınması,
- DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ bünyesinde; ürün arama, satıcı listeleme, satıcı puanı hesaplama vb. amaçlarla kullanılan tüm algoritma modelleri üzerinde yapılan parametrik ve yapısal değişiklikleri versiyonlu ve doğruluğu inkâr edilemez şekilde en az 8 (sekiz) yıl süreyle saklaması,
- DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ bünyesinde kullanılmak amacıyla özel olarak geliştirilen tüm yazılımlara ait kaynak kodlarını versiyonlu ve doğruluğu inkâr edilemez şekilde en az 8 (sekiz) yıl süreyle saklaması,
- DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ bünyesinde iş süreçlerinin yürütülmesi kapsamında kullanılan tüm yazılımlara ilişkin kullanıcı erişim ve yetkilendirme kayıtları ile yönetici denetim kayıtlarını doğruluğu inkâr edilemez şekilde en az 8 (sekiz) yıl süreyle saklaması
